اقتصاد دانش بینان و شاخص های سنجش آن

نوع فایل: word

تعداد صفحات: 14

در پروژه حاضر به بررسی اقتصاد دانش بنیان و مفاهیم مرتبط با این امر پرداخته شده است. همچنین به تشریح شاخصهای شنجس اقتصاد دانش بنیان از دید اندیشمندان مختلف پرداخته شده است. برای تکمیل شدن بحث بخشی از متن فایل ایجا قرار داده شده است.

مفهوم دانش

بر اساس دیدگاه اقتصاددانان کلاسیک، اقتصاد به دوره­های مختلفی تقسیم شده است. دوره اول به اقتصاد معیشتی یا کشاورزی مشهور است چرا که در این دوره زمین منبع اصلی تولید و خلق ثروت بوده است. دوره بعدی دوره انقلاب صنعتی بوده است که در ابتدای این دوره، نیروی انسانی منبع اصلی تولید ثروت به مشار می­رفته است اما به تدریج سرمایه نقش تولید ثروت را ایفا کرد. با این حال اقتصادهای منبع­بنیان (زمین، کار و سرمایه) با توجه به قانون بازدهی نزولی نتوانستد رشد و توسعه پایدار را فراهم کند. بر این اساس در دهه 1980 میلادی، برخی از نظریه­پردازان از جمله رومر، مکلاپ و دراکر ظهور عصر جدیدی در اقتصاد را ارائه کردند که در این دانش منبع اصلی تولید ثروت به شمار می­رفت. در این دوره، ساماندهی اقتصاد بر پایه شبکه­بندی دانش قرار گرفت. در واقع در این عصر جدید اقتصاد، اقتصاد از منبه­بنیان فاصله گرفت و به اقتصاد دانش­بنیان نزدیک شد.  

تعاریف مختلفی از دانش ارائه شده است. زاک (1999) دانش را به صورت ذخیره­ای از اطلاعات و مهارت­ها که با مصرف اطلاعات توسط گیرنده اطلاعات به دست می­آید، تعریف کرده است. در تعریف دیگر، دانش به صورت جریانی از تجربیات، ارزش­ها، اطلاعات و نگرش­های کارشناسی نظام یافته تعریف شده است. همچنین دانش به دو صورت دانش مکتوب و غیرمکتوب دسته­بندی شده است. دانش مکتوب دانشی است که به صورت اطلاعات بیان می­شود و شامل چهار نوع دانش چه چیزی، دانش چرایی، دانش چگونگی و دانش چه کسی دسته­بندی شده است.

الف) دانش چه چيزی:  این نوع از دانش به حقایق و واقعيت­های موجود در جهان می­پردازد و می­توان آن را با واحد اطلاعات، یعنی بایت بيان و اندازه­گيریکرد. همچنين، این نوع از دانش در حافظه افراد و بانک­های اطلاعاتی ذخيره و مورد بهره­برداری انفرادی و سازمانی قرار می­گيرد.

ب) دانش چرایی: دانش چرایی به دانش علمی در مورد اصول و قوانین موجود در طبیعت، فکر اسنان و جامعه اشاره دارد. در واقع دانش چرایی برای توسعه فناورانه در زمینه­ها و محصولات مبتنی بر علومی مانند الکترونیک، شیمی، زیست فناوری، شیمی و غیره ضروری است و لذا دستیابی به این نوع دانش منجر به پیشرفت سریع فناوری و تولید و کاهش خطاها در روش­های اولیه مبتنی بر آزمون و خطا می­شود.

ج) دانش چگونگی: دانش چگونگی به یک سری مجموعه مهارت­ها و قابلیت­ها اشاره دارد. در این تعریف مهارت­ها و قابلیت­های فردی و سازمانی در رابطه با تولید، خرید مواد اولیه و فروش کالاهای تولید شده هستند. همچنین این نوع از دانش توسط بنگاه در سطح فردی و سیستم اقتصادی در سطح کلان مورد بهره برداری قرار می­گیرد.

د) دانش چه کسی: این نوع از دانش به اطلاعات موجود در باره «چه کسی چه چیزی را می­داند» و «چه کسی چه چیزی را می تواند انجام دهد» اشاره دارد. بنابراین این دانش، توانایی اجتماعی همکاری و برقراری ارتباط با افراد و کارشناسان مختلف و همچنین ترکیب اطلاعات را جهت کسب دانش از آنها را فراهم می­آورد.